“Trong thế giới này, chúng ta không chỉ xót xa vì những hành động và lời nói của người xấu mà còn cả vì sự im lặng đáng sợ của người tốt”. (Matin Luther King)
Còn nhớ ngày 7.8 khi vụ án nam thanh niên giết chết hai bố con bằng dao xảy ra ngay trên địa bàn (huyện Hướng Hóa – Quảng Trị) đã khiến người dân hoang mang và lo sợ đến thế nào. Sau đó, liên tiếp nghe tin những vụ thảm sát máu lạnh kinh hoàng hơn. Cho đến hôm nay, khi cập nhật về một án mạng mới, người nói “sao vậy trời”, số khác thì nói: “vậy à”.
Nghĩa là chúng ta không còn sốc nữa bởi đã dần quen như hiện tượng xảy ra hàng ngày (trong vòng 3 - 4 ngày từ 20.8 – 23.8 liên tiếp xảy ra 3 vụ án mạng kinh hoàng). Điều này thật quá nguy hiểm.
Chúng ta quen dần với cái xấu ngay từ những ngày trên ghế nhà trường. Một học sinh tiểu học bé tí cũng đã thắc mắc với mẹ tại sao giờ dạy có giáo viên dự giờ cô dạy khác bình thường hả mẹ, chưa kể việc cô cho bài trả lời trước để ngày mai diễn cho thành công hơn. Lớn lên chút nữa, học sinh quen với việc gian lận quay cóp trong thi cử. Đúng ra, học sinh quay cóp là bị nêu tên, bị xử lý kỷ luật và xấu hổ vô cùng, nhưng dần dần các em cho là bình thường.
Trước đây, nói chuyện chạy chức, chạy việc, chạy án, phong bì là người ta xấu hổ và e ngại. Nghĩ đến chuyện cầm phong bì đã thấy khó khăn vô cùng. Dần dần, chuyện chạy việc, chạy chức, chạy quyền được nói công khai, thậm chí người chiến thắng cũng được nhiều người ngưỡng mộ bởi họ cho rằng người đó nhiều tiền và tài năng trong quan hệ. Một suất vào biên chế bao nhiêu tiền, một suất vào trường điểm bao nhiêu tiền, có giá hẳn hoi và ngày càng nâng giá vì tính cạnh tranh cao. Giờ những chuyện ấy mọi người ngang nhiên nói và cũng thành chuyện bình thường.
Thực phẩm độc hại, truyền thông đưa tin vụ này nối tiếp vụ khác nhưng hiện tượng không giảm mà ngày một gia tăng, sự độc hại tinh vi và trầm trọng hơn. Chúng ta không sốc nữa mà cần học tập nghiên cứu để trở thành những người tiêu dùng thông thái.
Những vụ án tham nhũng vẫn tiếp tục tăng với mức độ cao hơn, số tiền khủng hơn. Chúng ta không sốc nữa và thấy bình thường. Càng bình thường hơn khi chúng ta đem so sánh số tiền vài chục triệu của một hiệu trưởng ăn chặn các suất ăn của học sinh vùng khó với số tiền hàng tỉ của những vụ tham nhũng lớn để an ủi rằng: ăn thua gì. Ăn thua gì khi một trưởng thôn tham nhũng vài triệu đồng, ăn thua gì khi một trưởng nhóm từ thiện ăn chặn vài triệu của quỹ từ thiện...
Dùng chất kích thích gây nghiện là tệ nạn xã hội. Đơn cử như nghiện rượu, ở các nước phương Tây nghiện rượu là tệ nạn ghê gớm, phải đến trung tâm cai nghiện. Nhưng ở Việt Nam, nghiện rượu là bình thường bởi nhiều người uống và cũng không cấm. Hơn nữa, người ta so sánh với nghiện ma túy, nghiện các chất kích thích khác nguy hại hơn. Trong khi đó, rất nhiều tai nạn giao thông, nhiều vụ đâm chém, giết người có nguyên nhân từ rượu. Chúng ta không hề báo động hoặc là báo động chưa tới nơi tới chốn, bởi vì vẫn còn có người thấy quá bình thường.
Cách đây 5 năm, rộ lên nạn bạo hành trong nữ sinh. Sau đó là bạo hành trẻ em. Rồi gần đây là bạo lực học đường và hiện tại là giết người. Nếu để ý, chúng ta thấy hiện tượng này ngày càng gia tăng với mức độ ngày càng trầm trọng hơn. Riêng giết người, trước đây giết nhỏ lẻ, thời gian gần đây con số của một vụ giết người là số nhiều (2 trở lên, thậm chí cả một gia đình). Sự gia tăng đó khiến chúng ta dần quen và rồi sẽ đến lúc không phản ứng nữa. Thậm chí, hành động đánh kẻ trộm chó dã man cho đến chết còn được nhiều người vỗ tay hoan nghênh.
Thay vì phản ứng và chống lại cái xấu, không ít người thỏa hiệp. Thay vì tìm cách đẩy lùi cái xấu, chúng ta phải tự bảo vệ mình bằng cách trở thành những nhà thông thái: Người tiêu dùng thông thái, chọn thực phẩm thông thái, chọn người yêu thông thái và bây giờ là thông thái để không bị giết. Biết đâu, đến lúc nào đó, sẽ có những lớp học dạy kỹ năng để không bị giết mà gốc của nó chính là tìm sự an toàn cho chính mình bằng cách thỏa hiệp.
Khi trật tự xã hội bị đảo lộn, niềm tin dần mất đi. Luật pháp chưa nghiêm để đủ sức răn đe. Cái xấu và cái ác mà mặt nào đó cũng là kỹ năng thích nghi với cuộc sống của mỗi người. Nhưng chúng ta không hề biết rằng, hôm nay, những vụ giết người liên tiếp xảy ra có thể là hậu quả của quá trình tích tụ sự “thích nghi” đó.
Không sốc nữa khi coi mọi chuyện là bình thường. Đó cũng là một kỹ năng sống? Nhưng chúng ta cần sốc. Bởi nếu không sốc nữa, xã hội này sẽ đi về đâu. Sẽ là như vậy khi cái xấu vừa mới ra đời đã bị đẩy lùi và tiêu diệt.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét