“No dồn đói góp”

Thành Nam

(TBKTSG) - Vào đúng dịp kỷ niệm 20 năm ngày truyền thống của ngành chứng khoán 28-11-2016, VN-Index có phiên sụt giảm mạnh, mất hơn 10 điểm. Các cổ phiếu vốn hóa lớn đều bị khối ngoại bán ròng. Không ít cổ phiếu đã rơi về vùng đáy của một năm, thậm chí phá đáy.

Càng gần ngày bán đấu cổ phiếu Vinamilk, sức ép của Vinamilk càng đè nặng lên thị trường. Việc Nhà nước thoái vốn không còn tạo ra những cơn hứng khởi cho chứng khoán, ngược lại nó khiến giới đầu tư lo âu về nguồn cung trong bối cảnh lạm phát của 11 tháng đã tăng 4,52% so với cuối năm ngoái và tỷ giá đang tiếp tục chuỗi ngày không bình yên.

“No dồn đói góp” là cụm từ có thể sử dụng để miêu tả tình trạng Nhà nước thúc đẩy hàng loạt doanh nghiệp tầm cỡ đã và đang cổ phần hóa (IPO xong) dồn dập lên sàn và thoái vốn vào những ngày cuối năm trong điều kiện dòng vốn quốc tế trên thị trường tài chính quốc tế biến động khôn lường sau khi ông Trump đắc cử Tổng thống Mỹ. Dòng vốn quốc tế đang bị rút khỏi các thị trường mới nổi, trong đó có các nước Asean, để đổ vào chứng khoán châu Âu, Mỹ và trái phiếu chính phủ các quốc gia G-7.

Thời điểm này, những nhà quản lý thị trường chuyên nghiệp thường có những chính sách mới để cải thiện sức cầu, đồng thời cắt giảm nguồn cung về mặt kỹ thuật để giữ lửa cho thị trường. Thị trường nếu không tăng trưởng ấn tượng, thì ít nhất nó phải không mất nhiệt để thu hút nhà đầu tư. Có thế, những đợt thoái vốn mới thành công và mang lại lợi ích cao nhất cho Nhà nước.

Tuy nhiên, khi thị trường đang chịu thử thách nhiều nhất, cũng là lúc cơ hội hiện hữu gần nhất. Gần đây giới đầu tư tài chính nước ngoài tìm đến Việt Nam ngày một đông đảo. Ông Dominic Scriven, Chủ tịch Dragon Capital, nói trong khi thế giới tài chính quốc tế chao đảo, Việt Nam vẫn còn là một ốc đảo tiềm năng. Chỉ cần họ đến, họ tiếp xúc với các chủ thể thị trường, thì ắt một ngày nào đó họ sẽ tìm ra những thương vụ tốt để giải ngân. Đó là lý do cho dù đến nay các cuộc gặp gỡ chưa mang lại bất kỳ một kết quả cụ thể nào, ông Scriven vẫn tỏ ra lạc quan.

Nhưng trên hết là sự “đánh hơi” của các tổ chức về một chính sách kích cầu từ phía Chính phủ có thể diễn ra trong năm tới khi sự tăng trưởng GDP đòi hỏi phải được cải thiện. Sự tăng trưởng của kinh tế Việt Nam vẫn đang trông cậy chủ yếu vào vốn. Ngoài luồng vốn FDI, ODA, vốn tư nhân, vốn kiều hối... tiền ngân sách và tiền từ ngân hàng đang được nhận định sẽ chảy ra lưu thông ở mức độ cao hơn. Trong giai đoạn đầu của kích cầu, được hưởng lợi đầu tiên chắc chắn là chứng khoán bởi chứng khoán vận hành trên nền tảng của kỳ vọng.

Hiện tại, vốn đang được tích lũy để đổ vào các doanh nghiệp to và các cổ phiếu mới. Hiện tượng các cổ phiếu SmallCap và MidCap trở thành quá rẻ so với giá trị thực của chúng và so với thị trường nói chung sẽ không thể tồn tại mãi. Vì sao? Vì trước sau dòng tiền đầu cơ cũng tìm được đất dụng võ và đầu cơ không chỉ tập trung vào các “đại gia”. Một dãy cổ phiếu bất động sản và xây dựng đã không biết thế nào là tăng giá trong vòng hơn năm qua, mà chúng lại thường là đối tượng được ngắm nghía trong giai đoạn kích cầu.           

Một sự quan sát tỉ mỉ chỉ ra những tuần qua, thị giá cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp xây dựng trên sàn Hà Nội đã không còn dò đáy. Sức cầu mua vào đã tăng với nhu cầu bền bỉ, kiên nhẫn mỗi ngày. Quí 4 bao giờ cũng là quí doanh thu, lợi nhuận của các doanh nghiệp xây dựng đạt mức cao hơn hẳn ba quí đầu năm. Có doanh nghiệp lợi nhuận ròng quí 4 cao hơn cả ba quí trước cộng lại.

Cùng với xây dựng, các cổ phiếu kinh doanh cơ sở hạ tầng như khu công nghiệp, cảng biển, đường cao tốc… sẽ trực tiếp chịu tác động tích cực của kích cầu. Không lĩnh vực nào có thể cải thiện GDP nhanh chóng như đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Và đến lượt mình, cơ sở hạ tầng ảnh hưởng đến các doanh nghiệp xi măng, bê tông, sắt thép, vật liệu xây dựng...

Trong ngắn hạn, các cổ phiếu đã bứt phá kể từ đầu năm đến nay có thể tiếp tục bị chốt lời, trong khi các cổ phiếu chưa tăng trưởng và đã bị cuốn theo đà giảm chung của thị trường, sẽ ít bị giảm giá thêm. Những cổ phiếu thiết lập đáy sớm, theo quy luật, sẽ phục hồi trở lại nhanh một khi VN-Index cho tín hiệu kết thúc giai đoạn điều chỉnh. Lọc ra những cổ phiếu có khả năng phục hồi sớm là việc nên lưu tâm bây giờ, hơn là để bị cuốn vào vòng xoáy của những Vinamilk hay những cổ phiếu đang giao dịch vượt quá giá trị thực.