“UBND tỉnh Bình Dương không có thẩm quyền thanh tra thuế Đại Nam!”

Đỗ Hưng

(PetroTimes) - Luật sư Hồ Nguyên Lễ phân tích, UBND tỉnh Bình Dương không có thẩm quyền thanh tra thuế Đại Nam. 

Vừa qua, UBND tỉnh Bình Dương đã công bố Kết luận thanh tra toàn diện Công ty Cổ phần Đại Nam (gọi tắt: Đại Nam). Đoàn thanh tra do Chủ tịch UBND thành lập và có kết luận Đại Nam sai sót trong quá trình kê khai thuế. Trong giới hạn của cuộc trò chuyện với Luật sư Hồ Nguyên Lễ, Đoàn luật sư TP HCM, Phóng viên Báo Năng lượng Mới - PetroTimes chưa đề cập đến vấn đề về đúng sai của cách tính thuế mà chỉ đề cập đến tính pháp lý của Đoàn thanh tra tỉnh Bình Dương khi thanh tra về chuyên ngành thuế.

PV: Thưa luật sư, căn cứ vào những điều luật nào để xác định cơ quan nào có thể ra quyết định thanh tra về chuyên ngành thuế?

Luật sư Hồ Nguyên Lễ: Luật Thanh tra năm 2010 đã quy định chặt chẽ về thẩm quyền ra quyết định thanh tra hành chính tại Điều 43. Theo đó, thủ trưởng các cơ quan thanh tra Nhà nước ra quyết định thanh tra và thành lập đoàn thanh tra để thực hiện quyết định thanh tra. Khi xét thấy cần thiết, thủ trưởng cơ quan quản lý Nhà nước cũng có quyền ra quyết định thanh tra.

Tại khoản 2, Điều 3 Luật Thanh tra quy định: “Thanh tra hành chính là hoạt động thanh tra của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trực thuộc trong việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được giao”. Tại khoản 1, Điều 51 của Luật Thanh tra quy định về thẩm quyền ra quyết định thanh tra chuyên ngành gồm có: Chánh Thanh tra bộ, Chánh Thanh tra sở và Thủ trưởng cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành. Trường hợp cần thiết thì Bộ trưởng, Giám đốc sở ra quyết định thanh tra.

Như vậy, Luật Thanh tra không có quy định thẩm quyền ra quyết định thanh tra chuyên ngành thuế cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Đối với thẩm quyền ra quyết định thanh tra hành chính thì Chủ tịch UBND tỉnh chỉ có thẩm quyền ra quyết định thanh tra trong phạm vi quản lý của mình.

PV: Nhưng có một bộ phận người dân lại hiểu rằng, Cục Thuế của tỉnh phải chịu sự quản lý của UBND cấp tỉnh?

Luật sư Hồ Nguyên Lễ: Nếu hiểu như vậy là hoàn toàn sai về Luật Quản lý thuế. Tại điểm b, khoản 2, Điều 11 của Luật Quản lý thuế có quy định: UBND cấp tỉnh chỉ có quyền kiểm tra việc thực hiện pháp luật về thuế. Việc kiểm tra về thuế ở đây là phải tuân theo quy định tại các Điều 77, 78, 79 và Điều 80 của Luật Quản lý thuế. Nếu chịu khó đọc và nghiên cứu các Điều 77, 78, 79 và Điều 80 của Luật Quản lý thuế theo một trình tự thì thủ tục kiểm tra thuế trong luật này là do cơ quan quản lý thuế các cấp tiến hành. Các cấp ở đây được phân công nhiệm vụ cụ thể, gồm: Tổng cục Thuế, Cục Thuế, Chi cục Thuế và Tổng cục Hải quan, Cục Hải quan, Chi cục Hải quan.

PV: Vậy trong vụ thanh tra Đại Nam, UBND tỉnh Bình Dương đã làm thay Tổng cục Thuế và Cục Thuế? 

Luật sư Hồ Nguyên Lễ: Tôi không dám nói UBND tỉnh Bình Dương đã làm thay Tổng cục Thuế và Cục Thuế nhưng đã sống và làm việc thì phải tuân thủ theo hiến pháp cũng như pháp luật đã quy định. Pháp luật về thanh tra và pháp luật về quản lý thuế có thể khẳng định Chủ tịch UBND cấp tỉnh không có quyền ra quyết định thanh tra thuế hoặc có nội dung liên quan đến thuế đối với doanh nghiệp không có vốn của Nhà nước.

Thẩm quyền kiểm tra thì hiện nay pháp luật cũng không quy định rõ Chủ tịch UBND tỉnh (huyện) kiểm tra việc thực hiện pháp luật về thuế được quy định ở đâu và tiến hành theo trình tự, thủ tục nào. Tôi xin được xác nhận một lần nữa, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương ra quyết định thanh tra có nội dung thanh tra hành chính về thuế là chưa phù hợp.

PV: Luật sư có thể cho Phóng viên Báo Năng lượng Mới biết, hiện nay Luật về tổ chức HĐND và UBND cũng như những qui định khác về thanh tra thuế như thế nào?

Luật sư Hồ Nguyên Lễ: Đối với Luật về tổ chức HĐND và UBND tại khoản 4, Điều 82 quy định UBND cấp tỉnh chỉ đạo, kiểm tra cơ quan thuế và cơ quan được giao nhiệm vụ thu ngân sách tại địa phương theo quy định của pháp luật. Đối với luật chuyên ngành Luật Quản lý thuế năm 2006 quy định tại khoản 2, Điều 11 thì UBND các cấp chỉ có quyền kiểm tra việc thực hiện pháp luật về thuế.

PV: Nếu nói như vậy, Đại Nam là doanh nghiệp tư nhân thì UBND tỉnh Bình Dương không có thẩm quyền thanh tra về thuế?

Luật sư Hồ Nguyên Lễ: Không! Tất cả các doanh nghiệp dù có vốn của Nhà nước hay tư nhân đều phải chịu sự thanh tra nhưng việc thanh tra phải tiến hành theo đúng thẩm quyền, đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy định. Đại Nam là doanh nghiệp tư nhân, không phải đơn vị trực thuộc UBND tỉnh Bình Dương nên Chủ tịch tỉnh Bình Dương ra quyết định thanh tra hành chính có nội dung thanh tra về thuế là không đúng thẩm quyền, có dấu hiệu vi phạm khoản 2, Điều 13 của Luật Thanh tra: “Thanh tra không đúng thẩm quyền, phạm vi, nội dung thanh tra được giao”.

Xin cảm ơn luật sư!